TTLĐ - Xuất khẩu lao động là giải pháp nhằm tạo việc làm, tăng thu nhập và thực hiện giảm nghèo bền vững đối với một số huyện nghèo trong cả nước. Thực hiện chính sách này, huyện Minh Hóa (Quảng Bình) đã có hơn 200 lao động đi làm việc ở nước ngoài, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều bất cập và cả những hệ lụy cần giải quyết.
Đào tạo nghề cho người lao động ở huyện Minh Hóa (Quảng Bình)
Rất nhiều người dân ở huyện Minh Hóa đến ngân hàng chỉ để ký tên hoặc điểm chỉ vào sổ vay vốn, và sau đó mang sổ về nhà để đến kỳ trả nợ. Tiền lại được Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Minh Hóa chuyển cho đơn vị tuyển dụng, trong khi đó, người dân không được nhận hóa đơn biên nhận tiền, thể hiện giao dịch liên quan đến khoản tiền đã nộp.
Anh Cao Xuân Hiền ở thôn 2 Yên Thọ, xã Tân Hóa làm thủ tục vay 25 triệu đồng ở NHCSXH huyện Minh Hóa và được Công ty xuất khẩu lao động và chuyên gia Thanh Hóa -Chi nhánh Hà Tĩnh tuyển dụng đi lao động tại Ma-lai-xi-a với lời hứa hẹn thu nhập mỗi tháng 4,5 triệu đồng. Hiền được công ty cho ra Vinh (Nghệ An) học tiếng trong vòng 15 ngày, "nhưng thật ra là đi chơi vì không được đào tạo gì, rồi về nhà chờ từ đó cho đến nay" - Anh Hiền buồn rầu bảo. Hơn ba năm qua, số tiền anh vay ngân hàng nộp cho doanh nghiệp không biết hiện ở đâu, tìm đến địa chỉ tại thị trấn Quý Đạt thì được biết đơn vị đó không còn hoạt động nữa. Hết cách, anh đành phải đi làm thuê để trả nợ.
Theo số liệu của UBND huyện Minh Hóa, từ khi thực hiện Quyết định số 71/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đến nay, có hơn 700 lao động đăng ký sơ tuyển, trong đó, số lao động đã tuyển chọn và đưa đi đào tạo ngoại ngữ, giáo dục định hướng là 475 người.
Trong số này có 194 lao động xuất cảnh qua các thị trường như: A-rập Xê-út, Ma-lai-xi-a, Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc... Để thực hiện hiệu quả quyết định này, UBND huyện Minh Hóa đã xây dựng kế hoạch, triển khai hội nghị về xuất khẩu lao động tại các xã, thị trấn, đồng thời cử cán bộ cùng các công ty hoạt động trong lĩnh vực này trực tiếp về cơ sở để tuyển chọn, tư vấn thị trường lao động nước ngoài. Nhìn chung, công tác tuyên truyền về xuất khẩu lao động đã được thực hiện đến tận các thôn, bản, khu dân cư và người lao động. Theo Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa Đinh Quý Nhân, từ cuối năm 2010 đến nay, do kinh tế thế giới khó khăn và chính trị bất ổn ở một số thị trường tuyển dụng đã tác động đến tâm lý của người lao động, cho nên việc đưa lao động ra nước ngoài làm việc không đạt chỉ tiêu đề ra.
Ngoài ra, lao động xuất khẩu có trình độ học vấn thấp, trong khi đó, nhiều người là đồng bào dân tộc thiểu số không muốn đi làm ăn xa nhà. Mặt khác, một số doanh nghiệp xuất khẩu lao động có dấu hiệu lừa đảo nên đã làm mất niềm tin của người dân.
Phó Giám đốc NHCSXH huyện Minh Hóa Trần Giang Hà cho biết, doanh số cho vay xuất khẩu lao động theo Quyết định 71 là 8.021 triệu đồng với 256 hộ cho 265 lao động đi xuất khẩu, song từ năm 2012 đến nay không thực hiện được, cho nên hằng năm nguồn vốn phải trả về NHCSXH tỉnh Quảng Bình hơn bảy tỷ đồng.
Nguyên nhân là do một số doanh nghiệp tuyển lao động trên địa bàn cố tình không thực hiện đúng những cam kết khi về tuyên truyền tuyển dụng lao động. Mặt khác, một số đơn vị tuyển dụng xuất khẩu lao động không thanh toán tiền đã nhận từ NHCSXH của lao động để họ trả nợ ngân hàng. Qua kiểm tra số lao động vay vốn tại NHCSXH huyện cho thấy xảy ra tình trạng nợ dây dưa và mất khả năng thanh toán do doanh nghiệp nhận tiền của người lao động nhưng không đưa họ đi làm việc hoặc lao động đã đi làm việc nhưng khi khám sức khỏe tại nước ngoài không đạt yêu cầu nên bị trả về trước thời hạn...
Bà Đinh Thị Hoa Cúc ở thôn 4 Yên Thọ, xã Tân Hóa còn đắng cay hơn. Nghe lời đường mật của đơn vị tuyển dụng lao động, bà đứng tên vay vốn hai suất đi xuất khẩu lao động với số tiền 50 triệu đồng. Do mức lương ghi trong hợp đồng không đúng như Công ty xuất khẩu lao động và chuyên gia Thanh Hóa - Chi nhánh Hà Tĩnh hứa khi tuyển dụng tại xã nên con của bà không chịu đi. Thế nhưng, doanh nghiệp này vẫn "ôm" tiền ra đi hai năm nay, còn bà thì gom góp lo trả nợ vay từng đồng.
Qua thống kê của địa phương cho thấy, Công ty xuất khẩu lao động và chuyên gia Thanh Hóa - Chi nhánh Hà Tĩnh không đưa 32 lao động đi làm việc với tổng số tiền đã nộp là 612 triệu đồng. Ngoài ra, doanh nghiệp này còn liên quan đến việc đã tuyển lao động đi làm việc nhưng lúc khám lại sức khỏe ở nước ngoài, có phát hiện bệnh lý nên phải về trước thời hạn 10 lao động với số tiền là 250 triệu đồng; lao động vi phạm hợp đồng nên phải về nước trước thời hạn có 10 trường hợp với số tiền 193 triệu đồng. Trước thực tế này, UBND huyện Minh Hóa phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Quảng Bình nhiều lần mời Công ty xuất khẩu lao động và chuyên gia Thanh Hóa - Chi nhánh Hà Tĩnh làm việc nhằm giải quyết dứt điểm sự việc nhưng vẫn không có kết quả. Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa Đinh Quý Nhân cho biết, UBND huyện đã đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng vào cuộc điều tra, xử lý các vụ việc tiêu cực của doanh nghiệp liên quan đến tuyển dụng lao động làm việc ở nước ngoài tại địa phương trong thời gian qua.
Chủ tịch UBND xã Tân Hóa Cao Xuân Lục kể lại, Công ty xuất khẩu lao động và chuyên gia Thanh Hóa - Chi nhánh Hà Tĩnh cho người về xã tuyển dụng lao động ồ ạt nhưng không nói rõ lao động sẽ làm nghề gì. Họ cho rằng, "chỉ cần học tiếng, còn lao động là đồng bào dân tộc thiểu số thì làm gì cũng được, công ty đưa xe về đón lao động lên NHCSXH vay vốn để nộp cho họ". Trong xã hiện có 11 lao động, vay 275 triệu đồng nhưng không đi xuất khẩu lao động do không ghi rõ mức lương trong hợp đồng, trong khi những người lao động này vẫn phải trả nợ vay ngân hàng.
Bên cạnh đó, để giải quyết các bất cập này, UBND huyện Minh Hóa đã kiến nghị Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội chỉ đạo Cục Quản lý lao động nước ngoài giới thiệu những đơn vị tham gia xuất khẩu lao động theo Quyết định 71/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có đủ năng lực, uy tín và có kinh nghiệm; kiên quyết xử lý đối với các công ty hoạt động kém hiệu quả và có dấu hiệu trái luật như đã nêu trên.
Có thể nói, chính sách đưa lao động thuộc diện hộ nghèo, hộ dân tộc thiểu số đi làm việc ở nước ngoài nhằm góp phần làm thay đổi tư duy, nhận thức của người dân khi tiếp cận với các nền kinh tế phát triển, cũng là phương thức hữu hiệu để họ tăng thu nhập ổn định cuộc sống. Song nếu không siết chặt các quy định trong việc cho vay vốn ưu đãi đối với đối tượng này cũng như không quản lý hoạt động của các đơn vị tuyển dụng và xuất khẩu lao động thì người nghèo ở các vùng khó khăn như Minh Hóa rất dễ bị lừa đảo do nhận thức và trình độ văn hóa còn hạn chế. Đời sống bà con vốn đã khó khăn lại càng khó khăn thêm.
0 nhận xét:
Post a Comment